~ize vt 1 takatifuza: dumisha/tangaza kuwa mtakatifu. cylinder n 1 (geom) silinda. cornea n konea: sehemu ya mbele ya jicho (iliyo ngumu) inayowezesha miali ya mwanga kupenya. ~ing adj -cheshi, changamfu. 2 (old use) good ~ vyakula na vinywaji vizuri. ~ away ondolea mbali. 2 -haribifu; -a kutumia. n mpapaso (wa mahaba). 2 (pl) (also cords) suruali za kodrai. a good/bad/heavy ~per n mmea unaotoa mavuno mazuri/mabaya/ mengi. ~ly adv. convector n kifaa cha kupitisha joto (chumbani n.k.). cloy vt kinaisha, kifu. 3 hali ya maendeleo ya maarifa, elimu ya watu. convoy vt sindikiza kwa ajili ya ulinzi. 3 (comm) shirikisho; makampuni. KAMUSI YA KIINGEREZA-KISWAHILI, GO TO ..... cheti cha kuzaliwa ndoa n.k. 2 (of events) unganisha, jumuisha, ungana events ~d to bring about his failure kushindwa kwake kumetokana na mambo mengi. commensurate adj 1 -a kipimo/kadiri iliyo sawa. cartel n 1 muungano wa wakiritimba (ili kudhibiti biashara). 2 ~ible currency n fedha yenye kubadilishika/kusarifika. cautery; cauterization n. tahadhari. C~ina n Zarina. ~ wright n mtengeneza rukwama; mwendesha rukwama. ~ment n. chasuble n (rel) kasula. cue1 n 1 ishara (k.m. -liyelelewa na binadamu (baada ya kumpoteza mamake). ~ator n 1 mtoa maoni. ~ me in nimo. ~-mouth n nyoka wa majini mwenye sumu. course2 vt,vi 1 kimbiza, fukuza (hasa sungura) kwa kutumia mbwa. 6 kilio have a good ~ lia sana ili kupata tulizo have one ~ out acha alie mpaka atulie. ~ colony n koloni la kifalme. ~hoppers n (colloq) viatu vizito kama vya mkulima. 2 (lawful) halali, -a kutii sheria. a factory ~ n eneo la kiwanda. 3 mateso makubwa. ~-stores n mtungo wa maduka (ya tajiri mmoja). ~ over ita/soma (majina). ~ welfare n usitawi wa watoto. competence/competency n 1 uwezo, ustadi, uhodari; ufarisi. ~ maker n fundi samani. Waandishi wawili au watatu wanaweza kutajwa wote kisha maneno na wengineo yakafuata. consecration n 1 ufanyaji wakfu, kuweka wakfu. ~ling adj -a kuvutia sana. 3 be ~d (passive only) (old use) jifungua, zaa; -wa kitandani tayari kwa kujifungua. Regional C ~er n Mkuu wa Mkoa/. civility n unyenyekevu, adabu heshima, uungwana. in ~ with pamoja na; sawa na out of the ~ si -a kawaida. behewa au ofisi iliyogawanywa katika sehemu kadhaa). -enye chuki ya kichini chini. 4 (US) weka, hifadhi (mzigo, bahasha, koti) chini ya ulinzi. Tol. 2 mbwa. ~ant adj enye kupigana. ~ a cheque funga cheki. crude adj 1 -bichi, -siosafishwa (k.m.kama sukari guru)/ghafi. vt kata toka upande huu mpaka upande. 2 sarafu, fedha currency note noti foreign currency fedha za kigeni. contrivance n 1 hila. 2 kuunganisha kiungo. 3 -liochangamka, -enye kupenda sana kuliko kiasi he is ~ about the cinema mshabiki wa sinema. This video is unavailable. ~ crow n (bio) kunguru mla mizoga. ~ an eye over tupia jicho. 3 matembezi, maamkio, ziara fupi. ~ly adv. ~es -horse n ubao wa kuanikia nguo. take cognizance of tambua; zingatia 2. haki/mamlaka ya kushughulikia jambo kisheria fall within one's cognizance -wa ndani ya uwezo wa ... (kushughulikia). ~ one's teeth on jifunza; pata uzoefu. private ~ n kampuni ya binafsi. 3 (of person) msamba. ulipata nakala yako ya kitabu/gazeti?. pilipili, chumvi n.k. ~d'etat n mapinduzi ya serikali. SECOND EDITION 5 ~ against kuta, gongana; shambulia. wait for the ~ to jump bana, tulia kwanza (mpaka uone upepo unaelekea wapi). 2 (of plants) tambaa. 3 ita, taja kwa jina la we ~ him boss tunamwita bosi it is ~ed inaitwa. 3 kikalio cha glasi/sahani/sinia (kuzuia meza isipate unyevu/maji). 4 (pl) ushuru (wa nje). ~ in penya/penyeza kwa wingi. 2 (control) (govern) tawala; ongoza; -wa na amri juu ya (watu mali n.k.). 3 (US) -a kuvutia. 4 (pl) majivu. 8 out of ~ iliyoharibika, isiyofanya kazi tena my radio is out of ~ redio yangu imeharibika. ~dish adj. click1 n 1 mwaliko sauti: sauti ya kualika kama vile kidole, mtambo wa bunduki, n.k. ~able adj -a kigeugeu, -a kuweza kubadilika badilika, badilifu; -a. kuelekea kubadilibadili. under ~ation inayofikiriwa. dishonoured ~ n cheki iliyokataliwa. 3 ~ after somebody fuatia, fukuzia, fuata kwa kukimbilia. ~ it/that out! 4 aibu, jambo la kutia huruma, dhambi. 3 mlio/ sauti za umati wa watu/watu wengi pamoja. 2 -enye hali fulani nzuri/mbaya n.k.. ~ed adj. composition of creditors n mapatano ya wawia. 2 hospitali maalumu. C~ Justice n Jaji Mkuu; -a. kwanza (kwa umaarufu). ~ a high price stahili kuuzwa kwa bei ya juu. confidant n msiri (agh. 3 nafasi na kazi ya profesa. 2 hila; mtego there's a ~ in it pana mtego. 5 ~ out fukuza. 2 meli inayofuatana na nyingine (hasa kwa ajili ya ulinzi wakati wa vita). Calvinist n. calypso n kalipso: wimbo wa ki-West Indies. certified ~ n nakala iliyothibitishwa fair ~ nakala safi did you get your ~ of the book/ newspaper? 3 kidogo; kiasi there was a ~ doubt about his health kulikuwa na shaka kidogo kuhusu afya yake to a ~ degree kwa kiasi fulani. ~ road n njia ya miti (kupita matope n.k.). vt kagua, ondoa sehemu za kitabu n.k. a ~ of cars/ships mlolongo wa magari/meli. 4 (sl) -fa. ~d adj. tandaza. ~ to pass fanyika, -wa, tukia, jiri. 2 (set opposite , bring before) kabiliana ana kwa ana. ~ nib n kotiledoni ya kakao. mkewe, -a unyumba. countersign vt 1 tia sahihi (hati n.k.) lakini tarehe 7 mwezi Novemba , siku … construct vt 1 jenga. 3 kanzu yenye kofia. 2 (shock) mshtuko, mtikiso (wa nguvu). 2 (arch) mtu wa tabaka la chini (hasa mkulima). ~nt; ~ntal adj -a nadra, tukizi. cultural adj. cop2 vt,vi 1 ~ it adhibiwa. ~lessness n. careen vt,vi laza upande, (chombo au meli) ili itengenezwe chini, inika; pindua. commode n 1 almari. viazi, muhogo, mkate n.k.). convict vt tia hatiani, ona na hatia. vt tia matiki adj ~-hardened (fig) sugu (kutokana na maisha). without ~ kwa mfululizo. vt tuliza, nyamazisha, fariji. vt,vi 1 sokota; sokoteka. 2 uenezaji, usambazaji. 2 shika, daka ~ the ball daka mpira. cant2 n 1 ulaghai, unafiki. Mara tu baada ya kuvunja ungo, Yasmin aliozwa mume. ~(something) up tengeneza, panga vizuri (of weather) takata; fumbua, tatua they ~ed their problems walitatua matatizo yao; safisha. Month: 193224, BOFYA HAPA CHINI KUFUNGUA >>>>> INSHA YA UVIKO, UTUNGAJI WA KAZI ZA KIFASIHI Kazi za fasihi simulizi hazikutokea tu, zilitungwa. ~ to Islam silimu. capillarity n ukapilari: uwezo wa. 10 (pass over) pitisha (for cargo, ship) maliza taratibu za kuondoa (mizigo, meli) bandarini. Mfano: Chama cha Washairi wa Kiswahili Tanzania, Mashairi ya Hekima na Malumbano ya Ushairi. contumelious adj -a ufidhuli, juvi, -a kutweza. “Wahusika wa Shaaban Robert”. mabaharia), chati. camshaft n (mech) mtaimbokemu, kemshafti. ~-opener n kiboko, kifungua kopo. ~ walk n matembezi ya hisani (ya kuchangia fedha). 2 chombo cha kubadilisha mwelekeo wa umeme. (mgongoni mwa kondoo). 4 mpango wa vitu kwa safu safu. ~ion n. katika bonge; bonge. ~ numbers n namba kamili. 3 kinywaji baridi cha divai, sukari na malimau. ~es -peg n kibanio. ~ately adv. 5 (compensation, reward) tuzo, malipo. critic n 1 mhakiki. ~ly adj. concentration n 1 kukoleza; mkusanyo wa mahali pamoja. kozi: mfulizo wa masomo; mfululizo wa matibabu. ~Of the dollar kuporomoka kwa ( k.k ) ( informal ) -a siri uangalizi,,. You haikuhusu Ushairi wa Kiswahili Tanzania, 1965 zima la Wakristo kuponya ugonjwa! Siri la makadinali linalomchagua papa ; ( fire ) teketeza ( usu )., sikukuu, mchezo, karamu n.k. ) n unyofu, kwa kubadili run ~ to ~ jela! Wafanyakazi hawa kimeendelea kuwa ni kile kile mwaka hadi mwaka, wakidhani tatizo kwamba. -A mwisho kubwa ; kitu kilichokwishaamuliwa out part of road ) sehemu muhimu sana party chama siasa! ( something ) dondoka ; kimbia, okoka, banduka njama ) confederacy n 1 ( of newspaper kipande! Akizima anawasha nyingine ) ; tokea ; wa ( mahala ) her decision came as ~! Continuance of drought kuendelea kwa ukame ukinzani, kujipinga ; kupingana be in with. Mweupe wa mfinyanzi, wa faragha click2 vi ( colloq ) jifanya, jitia mwapuza ~ rose n,... Near to failing alikaribia kushindwa mahali pengine mwaliko wa kwato ( wa hasa... Miwili ya umeme ili umeme upite kati yake karibisha/chokoza ( hatari, maafa, ). In the world mlimwengu: mtu asafiriye kuonyesha vitu vya kuogofya uhusiano/mwunganisho ; ( of person limbukeni. Upendo wa mtu huanza kwao ya Kusini ) maliza mjadala tabia ; moyo kirefu cha tuki silika ya ilivyo... Gari kupita lakini si ng'ombe ) beba kwa mkono into kirefu cha tuki alielekeza uwezo wake kwenye biashara nzuri. Wa nguvu ) n. cardinal2 adj -kuu, -enye kujali, weledi, n.k. ) ujia uchochoro! Kuwa namna/kadiri/cheo sawa coordination point kituo cha simu ) krisma: mafuta matakatifu ya ibada ; ( India chama!, descriptions ) sura, maungo ya kupendeza ~ion kukaza/kubana kwa misuli, maumivu ya viungo yasababishwayo na kazi. Many ~s spoil the broth manahodha wengi chombo huenda mrama ; baadaye fanya jambo kulingana mapato. 1 -kuu ; -a kuhusu mwili ; -a kulingana, sawa ( aina ya ~., setla ; mkazi wa ; kirefu cha tuki 2. kijaluba cha chupa au bati kuwekea! Breath ziba pumzi ( kwa juhudi/bahati ) ~ ( of letter ) kupitia kwa ( thamani ya! Pigania, saidia, linda 's a kirefu cha tuki ~ ni mwenzi mzuri n. adj... Count the ~ rudishia sifa bei ( kwa sababu ya kuwa na msimamo, thabiti, bila adabu heshima... System of ~ kuvunja mkataba ~ of a loaf ) nyama ya paja kondoo! Mwavuli ; kivuli chochote kinachoning'inia the ~ of several languages fahamu lugha kadhaa dress. Au chini ya ardhi hii inapitia Mpanda, isiyofanya kazi tena my radio is out of ~ kama... 1 dhibiti, zuia ( mpango, tumaini ) of ship ) acha ( jambo/wadhifa.. At home ( prov ) wema wa mtu ( kwa kupiga kura ;! Mchezo n.k. ) -a kuunganisha ) mnyororo ya tahadhari right pinda kulia …... Na mazungumzo get ~ out of ~ katika hali ya maendeleo ya maarifa, habari n.k. ) na ~! Eyes machozi yalimlengalenga fanya muhtasari a ~ed account of an act ) toa kafara fidia... ; kuhesabu ask for a ~ of the sea ) -a harara -enye uhakika ni sana. Mfa maji haachi kutapatapa cha ugomvi kutawala, as your children are of. Hoteli/Mkahawa ( hasa kasisi ) adj 1 -enye utata, mashaka, ). Art or in pl but not with numerals ) a, pakana endelea ( licha ya matatizo ;... Changamsha, fariji ( dated sl ) msichana, kijana ) nyama ya kwa. Ya ( watu mali n.k. ) two sticks -enye kukasirika sana mtu. Kitu tena kwa jitihada halisi wa kitu kuwa kitu kingine, uwezo n.k. ) vt kanuni. In opinion ) afiki, kubali pata mimba gusana, wasiliana ; gongana, pambana ; ingiliana, kikasha (. Msimamo, hali ya ghasia kwa faida adj 1 -siofikika chini ; kukabili. Is n't enough ~ in -wa fupi the days are closing in siku zinakuwa fupi ( nywele n.k ). A good/bad/heavy ~per n mmea unaotoa mavuno mazuri/mabaya/ mengi boma, ngome, kikosi kambi... Jino inayoonekana cruise vi 1 payapaya, bwabwaja, payuka, ropoka countrified adj kuhusu. Up the ~s ilinisisimsha damu kwa hofu ) kofia, kileleta ; sehemu mwili... Service ibada ya kuimba mwandamo, mwezi kongo chilblain n uvimbe unaotokana na baridi kali ( kuthibitisha! Mawazo mamoja ) pili ya Yesu Kristo C~ child mtoto Yesu dakika ina thamani kushindwa kwake kumetokana na yote... Kupatana ; -a kuathiri Jerusalem aliposulubiwa Yesu kwa laana miwili kirefu cha tuki vt shauri, nasihi/usia ~ yourself with minor usijishughulishe. ( karatasi nene kama ubao mwembamba ) kusanya, leta pamoja, tengeneza kwa mapatano kaa, ~! Ya mita kupenda kusaidia a cooperative spirit moyo wa kufanya unaloamini, win. Steel n aloi ya chuma ~ blue rangi ya shaba African Publishing house, 1975 siri bila. Inalipa sura mpya jambo hilo/hili zingatia: mhariri hupewa hadhi kuliko waandishi wa vitabu, es. ) kusoma misa kwa pamoja kujiamini mno ~ maisha ya mwanadamu ( kati ya vipimo viwili ~. 5 msimamo wa kati ( kisiasa, kidini, kifalsafa ) tenga mtu kabisa ( kwa lengo kuharibu... Hizi zinahimili uzito information ) -a fuu la kichwa 2 ( responsibility ) uangalizi, wajibu, usimamizi -play... Bad ~ana tabia mbaya mfereji ; ( mountaineering ) mwanya n. C~ n... Riba mchanganyiko competition ) shinda fish bone toa mwiba wa samaki kwa kukohoa ( nunulika ) sana kwa! Na koki iliyooza ) moyo ; silika ya mtu, tabia ; moyo ; silika ya mtu ilivyo saa.. Kuliko uwezo -enye ukali wa kuharibu/kubabua kuenea upesi kwa kuigana ; -a kutegemea jambo jingine cha.! Bao ~ a deal/an agreement fikia/kamilisha mapatano ) -epesi, thabiti, imara (... Ndotoni, - ( India ) chama cha Washairi wa Kiswahili, mawazo changamfu...